Urząd Miejski Choroszcz ul. Dominikańska 2 16-070 Choroszcz tel. (0-85) 719-10-12 fax. (0-85) 719-18-39 http://www.choroszcz.iq.pl/ e-mail: umigchor@poczta.onet.pl

Miejscowości należące do gminy Choroszcz: Babino, Barszczewo, Choroszcz, Czaplino, Dzikie, Dzikie-Kolonia, Gajowniki, Gajowniki-Kolonia, Izbiszcze, Jeroniki, Klepacze, Kolonia Czaplino, Konowały, Kościuki, Krupniki, Kruszewo, Łyski, Mińce, Ogrodniki Barszczewskie, Oliszki, Pańki, Porosły, Rogowo, Rogowo-Kolonia, Rogowo-Majątek, Rogówek, Ruszczany, Sienkiewicze, Sikorszczyzna, Śliwno, Turczyn, Zaczerlany, Zaczerlany-Kolonia, Złotoria, Żółtki, Żółtki-Kolonia.

Charakterystyka gminy Choroszcz Gmina Choroszcz leży w zachodniej części Powiatu Białostockiego, w regionie Wysoczyzny Białostockiej, w dolinie Narwi. Przez gminę przebiega trasa międzynarodowa nr 19 Białystok - Warszawa. Siedzibą gminy jest miasto Choroszcz.

Historia Początki Choroszczy sięgają połowy XV wieku. Pod koniec tego wieku osada znajdowała się w rękach Chodkiewiczów, pod koniec XVI wieku przeszła w posiadanie rodu Paców, na początku XVIII wieku była już własnością Branickich. Te właśnie rody wpłynęły na losy Choroszczy. Ważnym etapem w jej rozwoju było nadanie w 1507 roku praw miejskich przez Zygmunta Starego. W 1654 roku biskup wileński Mikołaj Stefan Pac sprowadził do Choroszczy dominikanów. Wkrótce po przybyciu zakonnicy utworzyli szkołę przygotowującą uczniów do Akademii Krakowskiej. W 1657 roku w pobliżu miasta znajdował się obóz wojsk polskich, skąd czynione były przygotowania do marszu na Prusy. Zakończyły się one zwycięską bitwą pod Prostkami. Pożary, które wybuchały w mieście kolejno w 1683 i 1707 roku spowodowały, utratę znaczenia miasta na rzecz Białegostoku. Kolejny właściciel Jan Klemens Branicki ufundował w Choroszczy kościół, szpital, unicką cerkiew oraz zbudował pałac stanowiący jego letnią rezydencję. Braniccy wraz z licznymi gośćmi zjeżdżali z Białegostoku po czerwcowych imieninach Jana Klemensa. Urządzano tu polowania i uroczyście obchodzono imieniny pani domu - Izabelli Branickiej. Gości przyjeżdżało tak wielu, że musiano dobudować pawilony gościnne. W XIX wieku funkcjonowała w mieście jedna z największych fabryk owych czasów produkująca sukno i koce. Należała ona do Christiana Augusta Moesa. Zniszczono ją w trakcie I wojny światowej. Od 1930 roku w budynkach pofabrycznych mieści się szpital psychiatryczny.

Infrastruktura Z sieci wodociągowej korzysta w mieście Choroszcz 3,9 tys. mieszkańców (76,8%), natomiast z sieci kanalizacyjnej 3,2 tys. (62,4%). Gmina nie posiada sieci gazowej rozdzielczej. Na potrzeby gminy funkcjonuje biologiczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 1500 m3/dobę. W Choroszczy znajduje się siedziba dużego szpitala dla chorych psychicznie i nerwowo oraz klinika psychiatryczna Akademii Medycznej w Białymstoku.

Gospodarka W gminie Choroszcz zarejestrowanych jest 1117 podmiotów gospodarczych, z czego tylko 14 należy do publicznego sektora własności, reszta znajduje się w rękach prywatnych. Jest to typowo rolnicza gmina, większość gospodarstw znajduje się w rękach prywatnych. Część obszaru gminy zajmują tereny o szczególnych walorach przyrodniczych - 3429 ha stanowi to 21% ogólnej jej powierzchni. Prawie połowę tej powierzchni przypada na Narwiański Park Narodowy.

Kultura, oświata, sport Największym wydarzeniem kulturalnym gminy jest organizowany co roku Jarmark Dominikański. Odbywa się on w zespole parkowo - pałacowym. Imprezę uświetniają występy zespołów ludowych, teren wokół letniego pałacu Branickich zajmują stragany i stoiska ze starociami, wyrobami ludowymi i współczesnymi zabawkami oraz upominkami.

Walory turystyczne gminy Gmina Choroszcz jest atrakcyjnym miejscem dla turystów. Do odwiedzin zachęca czyste powietrze, dzika i nieskażona przyroda oraz spływy kajakowe.

Atrakcje przyrodnicze: * Narwiański Park Narodowy. * Rzeka Narew.

Szlaki turystyczne: TRASA nr 1: obwodnica wokół Choroszczy; rynek - szkoła podstawowa - szpital - Nowosiółki - cmentarz żydowski - Góra Św. Jana - Zastawie III - Zastawie II - "Szubienica" - cmentarz parafialny - Raka Góra (A) - szpital-rynek(17km). TRASA nr 2: Choroszcz - Pałac Branickich - Żółtki (B) - Złotoria "Komora" (parking) - Złotoria - Siekierki - Babino - Złotoria "Cegielnia" - jaz "Babino" - łąka "Kalinowo" - Ruszczany - Choroszcz (27km) TRASA nr 3: Choroszcz - Ruszczany - Rogówek - Rogowo - Pańki - jaz "Rzędziany" - Rzędziany (zawracamy) - Pańki - Kruszewo "Zerwany Most" (C) - Kolonia Kościuki (Szyszkowizna) - Choroszcz (44km). TRASA nr 4: Choroszcz - "Szubienica" - Zaczerlany - Topilec - Kolonia Topilec - Kolonia Izbiszcze (przepompownia) - Izbiszcze - Śliwno (D) - Kruszewo - Kruszewo "Zerwany Most" - Kolonia Kościuki (Szuszkowizna) - Choroszcz(44km).

Zabytki gminy Choroszcz: * Rynek obudowany parterowymi domami z XIX w. * Późnobarokowy kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika z 1756r., niszczony podczas obu wojen światowych i odbudowany w 1947 roku. * Barkowa kaplica z XVIII wieku. * Barokowy klasztor podominikański z II połowy XVIII wieku. * Cerkiew prawosławna w stylu neobizantyjskim z II połowy XIX wieku, pw. Matki Bożej Opiekuńczej. * Zespół pałacowo - parkowy Branickich: barokowy pałac hetmana Jana Klemensa i Izabeli Branickich z połowy XVIII w., spalony przez Rosjan w 1915r., odbudowany według projektu Stanisława Bukowskiego w latach 60. XX w., obecnie Muzeum Wnętrz Pałacowych, filia Muzeum Okręgowego w Białymstoku; dawny park pałacowy. * Budynki po fabryce włókienniczej Moesa z połowy XIX w., od 1930 r. mieści się tam szpital psychiatryczny. * Kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena z XVIII wieku - koło cmentarza parafialnego.