Łomża
Władze samorządowe powiatu: Prezydent Miasta - Jerzy Brzeziński Przewodniczący Rady - Jan Jarota Urząd Miasta Łomża ul. Stary Rynek 14 18-400 Łomża tel. (0-86) 216-33-89 fax. (0-86) 216-45-56 www.lomza.pl Charakterystyka miasta Łomża Łomża położona jest w zachodniej części województwa podlaskiego, na obszarze "Zielonych Płuc Polski", na skraju Międzyrzecza Łomżyńskiego i w Dolinie Dolnej Narwi. Miasto leży na lewym brzegu Narwi i jej dopływem Łomżyczką, na skarpie otoczona obszarami bagiennymi. Przez Łomżę przebiega trasa nr 61 Warszawa - Ostrołęka - Łomża - Grajewo - Augustów. Łomża pełni role centrum gospodarczego, społecznego i kulturalnego regionu. Historia W X - XIII wieku na tych ziemiach istniał gród przy przeprawie przez Narew. W wyniku zniszczeń spowodowanych przez częste najazdy Litwinów i Jaćwingów przeniesiono osadę w obecne miejsce. Prawa miejskie uzyskała Łomża w 1418 roku od księcia Mazowieckiego Janusza I. Od XV wieku miasto pełniło rolę stolicy ziemi, w której odbywały się sądy ziemskie i grodzkie oraz sejmiki szlacheckie. Najdynamiczniejszy rozwój zanotowało miasto w XV - XVII wieku. W 1526 roku wraz z Mazowszem włączono Łomżę do Korony. W tym czasie pełniła ona rolę miasta królewskiego. Był to znaczący ośrodek handlu, m.in. z Prusami, Litwą i Rusią, port zbożowy i surowców leśnych a także ośrodek rzemieślniczy. Upadek miasta spowodował m.in. potop szwedzki, częste pożary, powodzie i epidemie. Łomża początkowo znajdowała się w zaborze pruskim, potem przeszła w ręce rosyjskie. Od 1866r. znajdowała się tu stolica guberni, powstały drobne zakłady przemysłu spożywczego, drzewnego i skórzanego. W okresie międzywojennym Łomża była miastem powiatowym a także od 1925r. siedzibą biskupstwa. We wrześniu 1939 roku w rejonie Łomży stoczyła zacięte walki samodzielna grupa operacyjna "Narew" z jednostkami niemieckimi 21. korpusu piechoty. W latach 1941 42 na terenie miasta istniało getto. Z 9 tys. znajdujących się tam Żydów ok. 3,8 tys. rozstrzelano, pozostałych wywieziono do ośr. zagłady w Treblince. W wyniku działań wojennych zniszczono ją w ok. 75%. W latach 1975-98 Łomża była siedzibą województwa. Od 1999r. jest miastem powiatowym. Infrastruktura Infrastruktura techniczna Łomży spełnia europejskie wymogi. Miasto posiada rezerwy do wykorzystania przez ewentualnych inwestorów. Dobrze rozwinięta jest sieć kanalizacji sanitarnej oraz nowoczesna oczyszczalnia ścieków ze znaczną rezerwą przepustowości do zagospodarowania. Gaz ziemny doprowadzony jest gazociągiem wysokiego ciśnienia. Ze zbiorczej sieci wodociągowej korzysta w Łomży 60,3 tys. mieszkańców (92,4%), z sieci kanalizacyjnej 56,9 tys. (87,1%) a z gazowej 8,3 tys. (12,8%) Miasto inwestuje znaczące środki finansowe w obiekty i urządzenia infrastruktury technicznej: w gazyfikację przewodową, sieć ciepłowniczą, sieć wodociągową, kanalizacyjną, w rozbudowę i modernizację oczyszczalni ścieków oraz poprawę stanu nawierzchni dróg. Gospodarka Duże przedsiębiorstwa państwowe zostały zastąpione przez liczne małe firmy prywatne, w tym także spółki z udziałem kapitału zagranicznego. Główne produkty wytwarzane przez łomżyńskie zakłady przemysłowe to: piwo, skrobia i mąka ziemniaczana, glukoza krystaliczna i inne. Łomżyńskie firmy zyskują coraz większą markę na rynku krajowym i międzynarodowym, legitymują się uzyskanymi certyfikatami zarządzania jakością ISO-9001. W sumie na tym obszarze funkcjonuje 6554 podmiotów gospodarczych, z których 116 należy do publicznego sektora własności, pozostałe 6438 znajduje się w rękach prywatnych. Łomża pełni funkcje subregionalnego ośrodka szeroko rozumianych usług i produkcji dla otaczających ją obszarów. Kultura, oświata, sport W Łomży funkcjonuje 14 przedszkoli, 10 szkół podstawowych, 10 gimnazjów, 35 szkół ponadgimnazjalnych oraz 6 policealnych i pomaturalnych. W mieście działają 3 szkoły wyższe: Wyższa Szkoła Agrobiznesu, Wyższa Szkoła Zarządzania i Przedsiębiorczości w Łomży im. Bogdana Jańskiego oraz Wyższe Seminarium Duchowne. Popularyzacją kultury zajmuje się w Łomży Miejski Dom Kultury - Dom Środowisk Twórczych, Łomżyńska Orkiestra Kameralna, Teatr Lalek i Aktora w Łomży oraz Czarny Teatr Sivina II. Poza tym przyjeżdżających zaprasza Muzeum Północno - Mazowieckie mieszczące się w dawnym "Domu Pastora". Zbiory gromadzone są w działach: etnograficznym, archeologicznym i numizmatycznym, historycznym i sztuki. Znajduje się w nim również stała ekspozycja bursztynu z terenu Kurpowszczyzny. Walory turystyczne powiatu Łomża jest doskonałym miejscem wypadowym do zwiedzania najbardziej urokliwych części Biebrzańskiego i Narwiańskiego Parku Narodowego oraz Parku Krajobrazowego Doliny Narwi. Atrakcje przyrodnicze: Obszary chronionego krajobrazu: * Doliny Dolnej Narwi - utworzony w 1984 roku. * Równiny Kurpiowskiej i Doliny Dolnej Narwi - utworzony w 1982 roku w celu ochrony i zachowania doliny Narwi i Pisy z licznymi meandrami i starorzeczami oraz fragmentu Puszczy Kurpiowskiej. Zabytki: * Łomżyńska fara - od 1925r. katedra. Kościół liczy blisko 500 lat, przetrwał po dzień dzisiejszy zachowując w sobie wiele cennych skarbów przeszłości. Szczególne miejsce w katedrze zajmuje pochodzących z XVI wieku obraz Matki Bożej Pięknej Miłości, który w 1991 roku koronował Ojciec Święty Jan Paweł II. * Klasztor i Kościoły Panien Benedyktynek - stojące dziś budynki to niestety rekonstrukcja. Kościół i klasztor został niemal doszczętnie zniszczony podczas II wojny światowej. We wnętrzu świątyni są niemniej jednak cenne zabytki m.in.: obraz Matki Bożej Śnieżnej z około 1630 roku. * Klasztor i Kościół Ojców Kapucynów - zabudowania wzniesiono w latach 1781-98 w stylu barokowym. * Łomżyńska cerkiew - obecnie kościół katolicki. Wybudowany w 1877r. budynek jako cerkiew używany był do końca I Wojny Światowej. * Stary Cmentarz - pochodzi z pierwszych lat XIX wieku i łączy w sobie trzy cmentarze: rzymskokatolicki, ewangelicko-augsburski i prawosławny. * Cmentarze Żydowskie. * Stary Rynek - wraz z ratuszem, to jedna z najstarszych części miasta. * Budynki z początku XIX wieku znajdujące się przy ulicy Dwornej.