Urząd Gminy Dubicze Cerkiewne

ul. Główna 65
17-204 Dubicze Cerkiewne

Godziny otwarcia:
Poniedziałek - Piątek od 8:00 do 16:00
Tel: 85 682 79 81
Fax: 85 682 79 80
e-mail: gmina@dubicze-cerkiewne.pl
http://www.dubicze-cerkiewne.pl/

Charakterystyka gminy

Gmina Dubicze Cerkiewne położona jest niedaleko Puszczy Białowieskiej w obrębie chronionego krajobrazu o wysokich walorach turystycznych i krajobrazowych. Turystyka jest szansą rozwoju gminy, bowiem posiada ona wiele miejsc atrakcyjnych pod względem przyrodniczym, takich jak: zalew na rzece Orlanka, nieskażone środowisko, z rozległymi lasami i czystym powietrzem. Większość terytorium gminy zajmują obszary o szczególnych walorach przyrodniczych (70,3%). Większość mieszkańców gminy jest wyznania prawosławnego.

Dane statystyczne (2017)

Historia

Nazwa Dubicze Cerkiewne pochodzi od rosyjskiego słowa "dub", co w języku polskim oznacza dąb, drugi człon nazwy wskazuje, że w miejscowości była cerkiew. Równocześnie funkcjonowała w XVII - XVIII wieku nazwa Zarywiec. Pierwsze wzmianki o Dubiczach Cerkiewnych pochodzą z 1576 roku. Wieś założono około 1532 roku.

Legenda głosi, że na teren obecnej wsi przywędrowało z północnych stron Litwy plemię Krywiczów i założyło obóz, a że miejsce im się spodobało pozostali tutaj na dłużej, aż w końcu osiedlili się na stałe. Mieszkańcy wierzą również, że cerkiew istnieje od założenia wsi, potwierdzać ten fakt ma przywilej króla Zygmunta II z 1553 roku. Blisko cerkwi przebiegał trakt z Bielska Podlaskiego do Kamieńca, toteż po dzień dzisiejszy nazywany on jest gościńcem Kamienickim.

W wyniku trzeciego rozbioru Polski zachodnia część gminy znalazła się pod panowaniem pruskim, zaś wschodnia rosyjskim. W roku 1905 – 1906 wybudowano linię kolejową Hajnówka – Siedlce- Lida – Wołkowysk, przecinającą teren obecnej gminy.

W 1924 roku w Dubiczach Cerkiewnych utworzona została organizacja komunistyczna, a rok później również i w innych wsiach obecnej gminy. Wielu członków Komunistycznej Partii Zachodniej Białorusi (KPZB) przypłaciło życiem swoje aktywne uczestnictwo w jej działalności. W roku 1941 na linii Grabowiec - Dubicze Cerkiewne rozgorzała się bitwa wojsk sowieckich i niemieckich, w wyniku której częściowo spłonęły obie wsie. Po przejęciu władzy przez Niemców rozpoczęto pacyfikacje poszczególnych wsi i masowe rozstrzeliwania. Odwetem na niemiecką czystkę były akcje oddziałów partyzanckich (m.in. wysadzenie transportu wojskowego między Witowem a Orzeszkowem). Po roku 1945 teren gminy należał do powiatu bielskiego, a od 1954 roku do powiatu hajnowskiego.

Gospodarka

W gminie zarejestrowanych jest 115 podmiotów gospodarczych, zdecydowana większość z nich znajduje się w rękach prywatnych. Przedsiębiorstwa zajmują się m.in.: budową domków z bali, wyrobem mebli, rękodziełem ludowym, kowalstwem artystycznym.

Infrastruktura

Przez gminę przebiega linia kolejowa Czeremcha – Białystok oraz droga łącząca Hajnówkę z Kleszczelami.

Kultura, oświata, sport

Mieszkańcy gminy znani są z wyrobów rękodzieła ludowego wytwarzanych z na bazie runa leśnego, gałęzi brzozy, słomy, siana i wikliny. Dzięki nim powstają piękne wyroby wiązane na ramie i ręcznie wyszywane: serwety, bieżniki itd. W Dubiczach Cerkiewnych odbywa się co roku impreza plenerowa o nazwie "Noc Kupały”.

Bardzo atrakcyjnym miejscem spędzania czasu jest Zalew Wodny „Bachmaty” na rzece Orlanka w gminie Dubicze Cerkiewne. Znajduje się on 15 km od Hajnówki. Mieszczący się tam Ośrodek Wypoczynkowy dysponuje rozwiniętą bazą noclegową: dworek, domki kempingowe oraz pole namiotowe. W pobliskich miejscowościach istnieją również gospodarstwa agroturystyczne (Dubicze Cerkiewne, Grabowiec, Witowo, Tofiłowce, Jagodniki). Nad zalewem funkcjonują dwa kąpieliska. Amatorzy sportów wodnych mogą skorzystać z wypożyczalni sprzętu pływającego (rowery wodne, kajaki, żaglówki). W okolicy są doskonałe warunki do organizowania wycieczek pieszych i rowerowych, wędkowania i zbierania runa leśnego.

Ośrodek Wypoczynkowy „BACHMATY”
ul. Osiedle Bachmaty 2, 17-204 Dubicze Cerkiewne
tel.    – 856852054 (czynny maj-październik)
kom.   – 606-769-992
kom.   – 604-193-375

Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji
ul.Główna  67, 17-204 Dubicze Cerkiewne
tel.     – 85 6827999
kom.   – 604-193-375 – od 8:00 do 16:00

Walory turystyczne

1. walory przyrodnicze

Rezerwaty przyrody:

• Czechy Orleańskie - powierzchnia 78 ha, ochrona naturalnych borów mieszanych, z drzewostanem sosnowo - świerkowym;

• Starzyna - powierzchnia 370 ha, leśno - ornitologiczny, celem rezerwatu zachowanie stanowisk z bogatą florą stanowiącą ostoję głuszca;

• Jelonka - wielkości 227 ha, celem jest zachowanie w naturalnym stanie kompleksu muraw piaskowych, jałowczysk i zarośli jałowcowo - osikowych.

2. walory kulturowe - zabytki:

Dubicze Cerkiewne:

- Cerkiew p.w. Opieki Matki Boskiej – budowla drewniana z 1946 roku, zbudowana na miejscu XVIII-wiecznej, która spłonęła w czasie II wojny światowej. N auwagę zasługuje jej błękitna barwa.

- Cmentarz prawosławny – znajdują się tu bardzo ciekawe krzyże w kształcie koniczynki malowane na niebiesko.

Grabowiec:

- Wiatrak Koźlak

Jodłówka:

- Zespół podworski – dwór drewniany, zbudowany w 1901 roku na miejscu leśniczówki. Po II wojnie światowej strażnica WOP, potem szkoła, obecnie dom letniskowy. Obok park krajobrazowy utworzony po 1886 roku, przekomponowany na przełomie XIX/XX w., zniszczony w latach 1939-1941. Przetrwały fragmenty dawnych kompozycji - podjazd obsadzony świerkami, aleja lipowa, występuje tu 17 gatunków drzew i krzewów. Otoczony lasem sosnowym.

Koryciski:

- Wiatrak holenderski – zbudowany w 1948 roku. Zachowane urządzenia mechaniczne, brak skrzydeł.

- Kuźnia drewniana - zbudowana około 1930 roku, obecnie nieczynna. Wewnątrz zachowane urządzenia - miech, kowadła, urządzenia do kucia koni, narzędzia kowalskie, itp.

Stary Kornin

- Cerkiew Prawosławna p.w. św. Michała – dawniej unicka, obecnie prawosławna, zbudowana przed 1893 r., drewniana, orientowana, na planie prostokąta.

- Kapliczka nad źródłem – z cudowną wodą przy Cerkwi Prawosławnej. Według miejscowej ludności woda tu uznawana jest za leczniczą, prawdopodobnie od czasów zarazy z 1710 roku.

- Cerkiew Prawosławna p.w. św. Anny – dawniej unicka, obecnie prawosławna. Budowla drewniana zbudowana w 1773 roku, przebudowana w XIX wieku. Na planie krzyża greckiego.

Werstok

- Cerkiew p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego – drewniana o konstrukcji zrębowej, dawniej unicka, obecnie prawosławna. Zbudowana w 1768 r., rozbudowana o kruchtę w 1909 r. Nad nawą główną kopuła na bębnie. Otoczona lipami i ogrodzona stalowym płotem na murowanych słupkach.

3. Rowerowe szlaki turystyczne:

• Hajnówka – Dubicze Cerkiewne – Czeremcha – Piaski (czerwony, 85 km)

• Dubicze Cerkiewne – Topiło – Białowieża (zielony, 41 km)