Knyszyn


Władze samorządowe gminy:
Burmistrz - Andrzej Matyszewski
Przewodniczący Rady - Zbigniew Tadeusz Kurłowicz
Urząd Miejski Knyszyn
ul. Rynek 39
16-015 Knyszyn
tel. (0-85) 716-70-02
fax. (0-85) 716-70-02
http://www.sspen.pl/knyszyn
www.knyszyn.zetobi.on.pl
e-mail: kok@knyszyn.zetobi.com.pl
Miejscowości należące do gminy Knyszyn: Chobotki, Cisówka, Czechowizna, Grądy, Guzy, Jaskra, Jeleń, Kalinówka Kościelna, Kalinówka Kościelna, Knyszyn, Knyszyn-Zamek, Kropiwnica, Lewonie, Mierestki, Nowiny Kasjerskie, Nowiny-Zdroje, Ogrodniki, Poniklica, Stoczek, Wodziłówka, Wojtówce, Zofiówka.
Wiadomości ogólne o gminie Knyszyn
Gmina Knyszyn leży w południowo - wschodniej części powiatu monieckiego, na pograniczu Wysoczyzny Kolneńskiej i Białostockiej, na północno - zachodnim skraju Puszczy Knyszyńskiej. Lasy państwowe zajmują fragment północno - zachodniej części Puszczy Knyszyńskiej i prawie w całości znajdują się w granicach Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej im. prof. Witolda Sławińskiego.
Historia
Pierwsze ślady osadnictwa na ziemi Knyszyńskiej pochodzą z okresu holocenu, natomiast najbardziej dynamiczny rozwój osadnictwa w czasach prehistorycznych nastąpił około 3000 lat temu. Dowodzi tego odkryta w okolicach Nowin Kasjerskich kopalnia krzemienia. W okresie średniowiecza na tym terenie krzyżowały się wpływy osadnictwa mazowieckiego, litewskiego i ruskiego. Ich napływ zahamowały najazdy Jaćwingów, Mazowszan, Krzyżaków, Litwinów i Rusinów. Po Unii Krewskiej w 1358r. ziemia knyszyńska weszła w całości pod panowanie litewskie, a po Unii Lubelskiej w 1569r. powróciła do Korony Polskiej. Ponowny napływ osadników nastąpił na przełomie XV - XVI w. Ziemie te około 1500r. władcy polscy nadali najpierw Michałowi Glińskiemu, później przekazano je Mikołajowi Radziwiłłowi. W 1528 r. Mikołaj Radziwił zapisał majętność Knyszyn Zygmuntowi Augustowi.
Miasto Knyszyn otrzymało prawa miejskie w 1568r. od Zygmunta Augusta. "Czasy Zygmuntowskie" były złotym wiekiem dla Knyszyna. Król Zygmunt August bardzo lubił tu wypoczywać, zmarł w Knyszynie 7 lipca 1572r. Na rynku miejskim stoi pomnik poświęcony jego pamięci. Po trzecim rozbiorze Polski tereny obecnej gminy znalazły się w Prusach, zaś w 1807 roku przeszły w ręce Imperium Rosyjskiego. Mieszkańcy ziemi knyszyńskiej brali czynny udział we wszystkich powstaniach narodowowyzwoleńczych, a także w czasie pierwszej i drugiej wojny światowej.
Infrastruktura
Przez Knyszyn przebiega szosa i linia kolejowa zelektryfikowana relacji Białystok - Ełk. Dzięki temu miasto ma dogodne połączenie z Białymstokiem, Mońkami, Grajewem, Ełkiem i dalej do Gołdapi. Wysoką jakość połączeń telefonicznych zapewnia centrala cyfrowa oddana do użytku w 1996 roku. W 1997 roku powstało ekologiczne wysypisko nieczystości stałych, a w 1998 roku biologiczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 450 m3/dobe. Strategia rozwoju gospodarki wodno - ściekowej przewiduje skanalizowanie miasta do 2005 roku. W Knyszynie z sieci wodociągowej korzysta 1,9 tys. mieszkańców (66,7%), a z kanalizacyjnej 0,6 tys. (21,6%). Większość wsi jest również zwodociągowana.
Gospodarka
Jest to region o charakterze typowo rolniczym z przewagą gleb klasy IV, V, VI. W gminie funkcjonują przede wszystkim gospodarstwa indywidualne, ale obok nich działa Hodowla Zarodowa Zwierząt spółka z o.o. i Gospodarstwo Rybackie spółka z o.o. specjalizujące się w hodowli karpia. Rolnictwo nastawione jest na produkcję roślinną i zwierzęcą. Hoduje się głównie bydło mleczne, trzodę chlewną, opasy oraz drób. W gminie Knyszyn w 2001r. zarejestrowanych było 374 podmioty gospodarcze, z których 13 należało do publicznego sektora własności, zaś reszta znajdowała się w rękach prywatnych. Były to głównie drobne zakłady rzemieślnicze i usługowe, zakłady stolarskie i produkcji spożywczej (piekarnie i wytwórnia wód gazowanych), ponadto w regionie rozwija sie rozwija się handel i transport.
Kultura, oświata, sport
Na terenie gminy funkcjonuje przedszkole samorządowe, Szkoła Podstawowa w Zofiówce, Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w Kalinówce Kościelnej oraz Zespół Szkół Ogólnokształcących w Knyszynie, w skład którego wchodzi Szkoła Podstawowa, Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. prof. Czesława Kudzinowskiego.
Życie kulturalne Knyszyna i gminy gromadzi się wokół Knyszyńskiego Ośrodka Kultury, który ma do dyspozycji nowoczesny obiekt z salą widowiskową na 200 osób. KOK organizuje m.in. imprezy o charakterze cyklicznym i okolicznościowym, popularyzuje ginące zawody w cyklu "Śladami rękodzieła ludowego". Obok niej działa Izba Regionalna, która powstała we współpracy z Knyszyńskim Towarzystwem Regionalnym im. Króla Zygmunta Augusta. Główne imprezy regionu to:
* Przegląd Pieśni "Konopielkowych" Województwa Podlaskiego.
* "Dni Knyszyna".
* "Sianokosy Poetyckie"- Ogólnopolski Konkurs Literacki, oraz Konkurs na Haft i Koronki Województwa Podlaskiego.
Walory turystyczne gminy
Ze względu na liczne zabytki materialne i przyrodnicze gmina Knyszyn ma dogodne warunki do rozwoju turystyki i agroturystyki. Przyjeżdżający może wypocząć w czystych, nieskażonych i zasobnych w runo leśne lasach.
Atrakcje przyrodnicze:
1. Park Krajobrazowy Puszczy Knyszyńskiej.
2. Rezerwaty przyrody:
* "Karczmisko" - rezerwat leśny.
* "Kulikówka" - rezerwat florystyczny.
* "Krzemianka" - rezerwat leśno-archeologiczny.
* "Wielki las" - rezerwat lęśny.
Szlaki turystyczne:
Piesze:
* Niebieski - "Królowej Bony" .
* Żółty - "Dawnego Pogranicza".
Zabytki:
* Układ urbanistyczny miasta z XVI w.
* Kościół parafialny p.w. Św. Jana Apostoła i Ewangelisty z 1520r.
* Lamus z lat 1818-1820.
* Dom drewniany z końca XVII w. w Kalinówce Kościelnej.
* Kościół parafialny p. w. Św. Anny z 1776 r.
* Lamus z 1782r.
* Ogrodzenie z bramą cmentarza grzebalnego z 1848 r.
Polecane firmy:
Olszowa Droga
tel.
857162547 , 661909060
olszowadroga1@o2.pl
ul. Wyzwolenia 8A/3,
Mońki
tel.
857162804
koneserzy@wp.pl